عوامل موثر برای انتخاب سنگ ساختمانی مناسب نما باید بر اساس موقعیت آب و هوایی انتخاب شود. در مناطق سردسیر که احتمال بارش برف و یخبندان در آنها وجود دارد از سنگ هایی استفاده می شود که تخلخل کمی دارند زیرا یخبندان سبب متلاشی شدن سنگ خواهد شد. علاوه بر آن در مناطقی که مدام طوفان های شن رخ می دهد سنگ در معرض سایش قرار گرفته و عمر آن کوتاه می شود. به همین دلیل با توجه به شرایط اقلیمی باید نسبت به خرید سنگ نما اقدام نمود. در کل سنگی که برای نماکاری ساختمان مورد استفاده قرار می گیرد باید از ویژگی های زیر برخوردار باشد:
⦁ از مقاومت خمشی و کششی خوبی برخوردار باشد.
⦁ به راحتی بتوان آن را صیقل و برش داد.
⦁ از قابلیت جذب آب مناسب برخوردار باشد و به راحتی به ملات بچسبد.
⦁ در برابر تابش مستقیم نور آفتاب مقاوم باشد.
⦁ باران های اسیدی به آن آسیب وارد نکنند.
⦁ به راحتی دچار ترک خوردگی و سایش نشوند.
⦁ دارای خلل و فرج نبوده و آب باران و برف به راحتی در بافت آن نفوذ نکند.
بطور کلی در انتخاب سنگ نما باید نکاتی را در نظر داشت:
– سنگهای به کار رفته در نمای ساختمان باید در برابر عوامل جوی شامل گرما و سرما، باران و اشعه UV مقاومت خوبی داشته باشند.
– جذب آب سنگ باید پایین باشد و در برابر سایش مقاومت خوبی داشته باشد.
– در شهرهای بزرگی مانند تهران که به علت آلودگی هوا، باران ها بصورت اسیدی هستند، مقاومت سنگ در برابر اسیدها نیز جزو فاکتورهای مهم است و باید به آن توجه داشت.
– با توجه به خطر جدا شدن سنگ ها از دیوار و افتادن روی سر عابرین، سنگ مورد استفاده باید از خلل و فرج مناسبی برخوردار باشد تا ملاتی که برای چسباندن آن به دیوار استفاده می‌شود، به خوبی در آن نفوذ کرده و به دیوار بچسبد.
در انتخاب سنگ باید دقت داشته باشید که ترک نداشته باشد. برای تشخیص بدون ترک بودن سنگ، با یک شیء فلزی روی آن ضربه بزنید، اگر صدای شفاف شیشه از آن ساتع شد، به معنی سالم بودن و بدون ترک بودن آن است.
سنگ نمای تراورتن
سنگ تراورتن از انواع سنگهای رسوبی آهکی است که در اثر ته نشینی سریع کربنات کلسیم در دهانه چشمه‌های آب معدنی به خصوص چشمه های آب گرم یا در غارهای آهکی به وجود آمده‌اند. سنگ تراورتن معمولا بصورت طبیعی در رنگ‌های سفید، کِرِم، برنزه تیره و روشن، قرمز و خاکستری وجود دارد. هر چه رنگ این سنگ‌ها روشن تر و سفید باشد یعنی ناخالصی های ناشی از وجود اکسید آهن در آن کمتر است و از مرغوبیت بهتری برخوردار است.
خصوصیات تراورتن
– تراورتن دارای خلل و فرج طبیعی در سطح آن است که باعث زیبایی ظاهری آن شده است.
– تراورتن با توجه به داشتن خلل و فرج طبیعی، چسبندگی خوبی به ملات و دیوار زیر آن دارد که برای نمای ساختمان بسیار مناسب است.
– تراورتن مقاومت خوبی در برابر سرما، گرما، اشعه UV و رطوبت هوا دارد.
– تراورتن دارای تنوع زیادی در رنگ و طرح است و سلیقه های زیادی را پوشش می‌دهد.
– تراورتن در مقایسه با سایر سنگ‌ها، ارزان تر است و گزینه خوبی برای نمای ساختمان به شمار می‌آید.
سنگ نمای گرانیت
سنگ گرانیت از انواع سنگ های آذرین است و از کوارتز، فلدسپات، هورن بلند و میکا تشکیل شده است. گرانیت بطور طبیعی معمولا در رنگ‌های سفید، صورتی یا خاکستری وجود دارد. رنگ آن با توجه به کانیهای موجود در آن متغیر است. از سنگ گرانیت در نمای ساختمان به خصوص در محیط های صنعتی، کف‌سازی، پیاده‌رو سازی، راه سازی و … استفاده می‌شود.
خصوصیات گرانیت
– گرانیت‌ها معمولا بسیار سخت و محکم بوده و دارای چگالی بالایی هستند و در برابر ضربه مقاوم می باشند.
– سنگهای گرانیت از قابلیت جلاپذیری بسیار خوبی برخوردارند و آنها را می توان تا آینه‌ای شدن جلا داد.
– اکثر گرانیت‌ها مانند تراورتن در برابر سرما، گرما، اشعه UV و رطوبت هوا مقاومت خوبی دارند؛ اما در برخی موارد ممکن است کانیهای آهن موجود در آنها در اثر رطوبت هوا، اکسید شده و تغییر ظاهر دهند.
– برخی از انواع گرانیت‌های تیره ممکن است در برابر نور خورشید تغییر رنگ دهند.
– سنگهای گرانیت که به عنوان نمای ساختمان به کار می روند معمولا بصورت صیقلی هستند.
– با توجه به چگالی بالای سنگ های گرانیت، خلل و فرج در آنها بسیار کم است، در نتیجه چسبندگی خوبی ندارند و برای استفاده در نمای ساختمان باید از تمهیدات ویژه‌ای استفاده گردد.
– سنگ گرانیت نسبت به سایر سنگ‌ها از قیمت بالاتری برخوردار است چرا که هزینه عملیات استخراج، برش و صیقل کاری آن بالا است.
سنگ نمای چینی
سنگ چینی در واقع نوعی از سنگهای مرمریت دانه ریز است که از بلورهای سفید و خاکستری تشکیل شده است. بلورهای این نوع سنگ با چشم قابل رویت است. سنگ چینی عموما از کلسیت و مقدار کمی ولاستونیت تشکیل شده است. در برخی از انواع آن کوارتز هم وجود دارد. هرچه میزان کوارتز بیشتر شود، سختی سنگ چینی افزایش می‌یابد. در صورت ضربه زدن به این نوع سنگ صدایی شبیه چینی از آن ساتع می‌شود. به همین دلیل در ایران به نام سنگ چینی رایج شده‌اند. طیف رنگی سنگ چینی بسیار محدود است و معمولا به رنگ سفید موجود می باشند. از قدیم در ایران استفاده از این سنگ در نمای ساختمان به خصوص در نواحی گرمسیر رایج بوده است چراکه رنگ روشن آن مانع جذب گرمای زیاد می‌شده است.
اما در سال‌های اخیر با توجه به عدم تنوع رنگ در این نوع سنگ‌ها، و از طرفی تنوع بالای سنگ‌هایی مانند تراورتن، استفاده از این نوع سنگ در نمای ساختمان بسیار کاهش یافته است.
خصوصیات سنگ چینی
– سنگ چینی از چسبندگی خوبی برخوردار است اما به پای سنگ تراورتن نمی‌رسد اما از سنگ گرانیت چسبنده تر است.
– سنگ چینی مقاومت خوبی در برابر هوازدگی دارد.
– جذب رطوبت این سنگ‌ها اندک است.
– قیمت سنگ های چینی نسبتا ارزان است اما با توجه به نداشتن طیف رنگی مناسب استفاده از آن بسیار کاهش یافته است.
سنگهای مناسب برای فضای داخلی و خارجی
در خرید سنگ ساختمانی باید به فضای ساختمان که قصد نصب سنگ در آن رادارید توجه کنید. هر سنگی مناسب مکان خاصی است. به‌طور معمول فضاها برای نصب سنگ به سنگهای مناسب نمای خارجی، نمای داخلی، کف پله و پاگرد، کف فرش فضاهای داخلی مسکونی، کف فرش فضاهای داخلی تجاری و اداری، کف فرش بام و پیاده‌رو، سرویس بهداشتی، درپوش دیوارهای محوطه، حیاط و جان‌پناه بام و درنهایت سنگ روی کابینت و اپن تقسیم می‌شوند.
در مورد سنگ مناسب نمای خارجی: سنگهای نمای خارجی باید مقاومت بالایی در برابر گرما، رطوبت، سرما و اشعه UV نور خورشید داشته باشند. بنابراین بهترین نوع سنگ برای نمای خارجی باید تراورتن، گرانیت یا سنداستون باشد البته بهترین انتخاب برای نمای خارجی تراورتن است، زیرا این سنگ مقاوم و ارزان‌تر از گرانیت است.
سنگهای منتخب نمای داخلی: سنگهای کم مقاوم با ظاهر زیبا می‌توانند بهترین گزینه برای نمای داخلی باشد. سنگ‌هایی مانند مرمریت، گرانیت، چینی و… به علت عدم تماس با ناملایمات جوی انتخاب مناسبی برای نمای داخلی است. البته برخی از مردم به علت رنگ ورگه‌های خاص تراورتن و سنداستون مایل هستند از این سنگ‌ها در داخل ساختمان استفاده کنند که این مورد به‌هیچ‌عنوان اشکالی ندارد. این سنگ‌ها می‌توانند جلوه‌های بسیار زیبایی را در لابی‌ها، پاگردها، اطراف درب آسانسورها، دیوارهای راه‌پله، دیوارهای پارکینگ و… خلق کنند.
سنگ مناسب برای پلکان و پاگرد: راه‌پله و پاگردها بهترین مکان برای نصب سنگ گرانیت است، این سنگ از مقاومت بسیار بالایی برخوردار است.
.
پلکان ساختمانهای اداری و تجاری و مدارس که آمدوشد زیادی دارند می‌بایست حتماً از جنس مرمر مرغوب یا گرانیت باشند.
سنگ مناسب کف فرش فضاهای داخلی مسکونی
سنگ مناسب کف فرش فضاهای داخلی: سنگ‌ها بهترین کف‌پوش‌های دنیا هستند. از جمله دلایل را می‌توان به تأثیر عواملی چون دوام، رنگ طبیعی، مقاومت در برابر ضربه اجسام نوک‌تیز، ساب و جلا پذیری مجدد، زیبا و شکیل شدن فضای داخل، نگهداری خوب گرما در سیستم‌های گرمایش از کف دانست.
سنگ مناسب سرویس بهداشتی و…
به‌هیچ‌عنوان در سرویس بهداشتی از سنگ مرمر استفاده نکنید، زیرا این سنگ در برابر مواد شیمیایی بسیار ضعیف است.سنگهای مقاوم در برابر رطوبت و مواد شوینده برای این مکان‌ها مناسب است.
⦁ دسته بندی سنگهای موجود در بازار
⦁ تراورتن
گرانیت
مرمریت
چینی
لایم استون
ترا انیکس
سند استون
اونیکس
⦁
⦁ سنگ هابا توجه به اینکه در معرض سایش و ضربه می باشند ، باید از ویژگیهای زیر برخوردار باشند
⦁ – تخلخل کم
– زیبایی رنگ و ظاهر
– قابلیت شستشو و پایداری در برابر اسیدها ، بازها و شوینده ها
– دارا بودن قابلیت برش در یک جهت ، که سنگهای دگرگونی و بعضی از سنگهای رسوبی این خصوصیت را دارا می باشند .
– مقاومت و سختی بالا .
– مقاومت سایشی نسبتا زیاد .
– مقاومت ضربه ای زیاد .
بهترین سنگ ها برای استفاده در کف و پلکان گنایس و کوارتزیت می باشند .
پوشش دیوارهای داخلی
⦁
⦁ اکثر دیوارهای داخلی ساختمانهای اداری ، اماکن عمومی و بهداشتی ، فروشگاه ها و سالنهای غذاخوری با سنگ پوشانده می شوند . سنگهای مورد استفاده در این مورد باید دارای خصوصیات زیر باشند
⦁ – جلاپذیری مطلوب
– تخلخل کم
– زیبایی رنگ و ظاهر
– قابلیت شست و شو و دوام در برابر شوینده ها
⦁
⦁ نما
⦁ بیشترین موارد کاربرد سنگ در ساختمان ، در نما است . نمای ساختمان دائما در معرض شرایط جوی نظیر باران ، یخبندان ، آفتاب و آلاینده ها است ، لذا سنگ نما باید ویژگیهای خاصی داشته باشد تا بتواند در برابر این عوامل دوام بیاورد . بنابراین برای انتخاب سنگ برای استفاده در نمای ساختمان باید به نکات زیر توجه ویژه ای شود
⦁ – ترکیبات کانی شناسی آن باید مد نظر قرار گیرد ، زیرا کانیهای مضر ( کانیهای آهن ) در برابر آب و هوا اکسیده شده و موجب فرسودگی سنگ می شوند .
– بهتر است سنگ نما متناسب با عمر مفید مورد انتظار ساختمان انتخاب گردد .
– سنگ متناسب با نوع آب و هوای منطقه و شرایط اقلیمی انتخاب گردد . مثلا در مناطق سرد و
مرطوب ، سنگ باید دارای تخلخل بسیار کم باشد ، وگرنه ممکن است بر اثر یخبندان های متوالی متلاشی شود ، یا در مکانهایی که امکان وزش طوفان شن وجود دارد سنگ در معرض سایش است ، باید سنگ مقاوم در برابر سایش انتخاب شود .
– سنگ انتخابی باید قابلیت صیقل خوردن و برش را داشته باشد .
– در صورت نصب سنگ به روش تر ، باید چسبندگی خوبی با ملات داشته باشد .
– رنگ آن باید با ثبات باشد .
– در برابر بخارها ، گازها و پرتو آفتاب پایدار باشد .
– مقاومت کششی و خمشی نسبتا خوبی داشته باشد .
⦁
⦁ ازعوامل موثر دیگربرای انتخاب سنگ ساختمانی
⦁ در ابتدای طرح باید کاربرد موردنظر مشخص باشد و این عوامل با توجه به آن تعیین شوند. به طور کلی عوامل مهم در انتخاب سنگ ساختمانی مناسب عبارتند از قیمت، رنگ، دوام و مشخصات فنی.
⦁
⦁ رنگ سنگ ها
⦁ این عامل بیشتر از دید معماران مهم است، اگرچه مهندسان نیز حتما روی رنگ سنگ نظر دارند. معمولا رنگ های روشن نسبت به رنگ های تیره، ترجیح داده می شوند. این موضوع به خصوص در سنگ های آهکی مهم تر است زیرا اکثر رنگ های تیره سنگ های آهکی در نمای بیرون ساختمان بر اثر نور خورشید و آلودگی هوا دوام ندارد. رنگ سبز از ویژگی هایی است که از نظر اقتصادی نیز بسیار مهم است. سنگ هایی که با رنگ سبز، لاجوردی و قرمر که کمیاب هستند دارای ارزش بیشتری می باشند. گاهی فاصله دید، در تشخیص رنگ سنگ اهمیت دارد. یک گرانیت با دانه بندی متوسط که دارای فلدسپات های صورتی است، در فاصله دور با این ویژگی دیده نخواهد شد. همچنین یک قطعه چند رنگ از آن، در فاصله دور به صورت تک رنگ درخواهد آمد. بنابراین باید تک رنگ یا چند رنگ بودن سنگ را در فاصله ای حدود 20 تا 50 سانتی متر از چشم، موردنظر قرار داد.
⦁ تغییر رنگ سنگ به اهداف طرح و زیبایی آن آسیب می زند، بنابراین باید در انتخاب سنگ به این نکات توجه کرد
⦁ الف) به هنگام انتخاب سنگ موردنظر، به کارکرد آن در ساختمان های موجود با شرایط اقلیمی مشابه دقت شود. معدن کاران و شرکت های سنگبری که با سنگ موردنظر سروکار دارند، می توانند مشاوران خوبی در این زمینه باشند.
⦁ ب) اغلب سنگ های آهکی سیاه در بیرون ساختمان در معرض شرایط جوی و نور آفتاب تغییر رنگ می دهند.
⦁ ج) کانی های ناپایدار حتی به میزان کم باعث تغییر رنگ می شوند. پیش از انتخاب سنگ، این موضوع را می توان به وسیله مطالعه پتروگرافی بررسی کرد.
⦁ د) صیقلی بودن سنگ به دوام رنگ آن کمک خواهد کرد.
⦁
⦁ دوام سنگ
⦁ دوام یک سنگ ساختمانی پایداری آن در مقابل تهاجم شیمیایی و عوامل هوازدگی است. متاسفانه دوام سنگ که باید مهم ترین عامل در انتخاب سنگ باشد. اغلب مورد توجه قرار نمی گیرد. بسیاری از ساختمان های گران قیمت وجود دارد که در انتهاب سنگ آنها به این موضوع توجه نشده و از این ناحیه متضرر شده اند. از عوامل طبیعی که روی این موضوع اثر می گذارند، ساخت، بافت، و ترکب کانی شناسی را می توان نام برد. موقیت نصب سنگ در ساختمان و کاربرد آن نیز عامل دیگری است که روی دوام سنگ موثر است. علاوه بر این، شرایط آب و هوایی نیز بسیار مهم است. در آب و هوای گرم و مرطوب، هوازدگی شیمیایی و در آب و هوای سرد و خشک، هوازدگی فیزیکی موثرتر است.
⦁
